wtorek, 2 listopada 2010

Kraina Domów Przysłupowych


Na trój styku Polski Czech i Niemiec występuje swoisty typ architektury regionalnej. Obszar ten zwany jest także Krainą Domów Przysłupowych. Nazwa pochodzi od drewnianych kolumn, słupów, które na parterze okalają izbę zrębową i podtrzymują ciężar konstrukcyjny góry budynku tj. ścian, albo dachu. Piętra tych domów są najczęściej o konstrukcji ryglowej, wypełnionej szachulcem (gliną i słomą). Ten rodzaj budownictwa charakterystyczny jest tylko dla obszarów górnych Łużyc i nie występuje nigdzie indziej na świecie, tylko tu w Euroregionie NYSA. Genezę „przysłupów”, przekonywująco wyjaśnia hipoteza wiążąca to rozwiązanie z rozwijającym się tu w minionych wiekach chałupniczym tkactwem. Pracujący warsztat tkacki sytuowany w największej izbie, wywoływał znaczne wibracje, co przy jednolitej konstrukcji zagrażałoby statyce budynku. Po niemieckiej stronie jest tych domów najwięcej ponad 6 tys., po czeskiej 3, 5 tys., po polskiej stronie około 600 szt. Domy te cechuje piękno, praktyczność i swoista „pierwotność". Powstawały one na obszarach wiejskich prawdopodobnie już na przełomie XIV i XV wieku, a w kolejnych stuleciach były jeszcze doskonalone. Nie ma więc „typowego” domu przysłupowego – każdy z nich jest na swój sposób unikatem.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz